به گزارش پایگاه خبری تحلیلی احرارگیل [1]،مهرماه ۹۳ بود که پیمان امنیتی کابل- واشنگتن میان دو طرف امضا شد و طرفین متعهد شدن پیرامون پرونده امنیتی افغانستان کمال همکاری را داشته باشند. این قرارداد با ۲۶ ماده بر آن بود که از ابتدای سال ۲۰۱۵ اجرایی شود که اجرایی نیز شد اما نتیجهای جز سرعتیابی ماشین آدمکشی و تروریسم در افغانستان به دنبال نداشت. نتیجهای که هر روز خون بیگناهان زیادی را در افغانستان میریزد و فرقهگرایی را تقویت میکند. هفته گذشته در کابل نزدیک به ۱۰۰ تن زن، کودک و انسان غیرنظامی در یک انفجار انتحاری به شهادت رسیدند. چند ماه قبل هم انفجاری بزرگ در منطقه امنیتی کابل موجب شد تا صدها بیگناه به شهادت برسند و دیوار بسیاری از سفارتها بهویژه سفارت کشورمان آسیب ببیند. تمام این موارد بخش جداییناپذیر از امنیت وعده داده شده آمریکاییها در توافق کابل – واشنگتن است. با این حال پس از انفجار هفته گذشته موجی از انتقادها در رسانههای افغانستان با موضوع این پیماننامه به راه افتاده و از دولت خواستهاند دستاوردهای این پیماننامه را برای امنیت افغانستان برشمرند. سؤالی که هیچگاه از طرف دولت افغانستان پاسخی نداشت.
در این پیماننامه مکانیزم امنیتی – دفاعی لحاظ شده قرار است امنیت افغانستان را بهبود بخشد در حالی که فرآیند تروریسم و اشغال مناطق گوناگون توسط گروههای تروریستی و داعش افزایش یافته است. دولت آمریکا ضامن این توافق بود و در توافق بر آموزش، همکاری و مبارزه با تروریسم تأکید شده است. با این حال تنها دستاورد این توافق مصونیت قضایی و کاپیتولاسیون نوینی است که آمریکاییها توانستند از کابل دریافت کنند.
در ماده چهارم این توافق آمده: «طرفین اهمیت برخورداری نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان را از تجهیزات و اسلحه مورد نیاز تأمین امنیت این کشور تصدیق میدارند. برای دستیابی به این مهم، ایالات متحده در همکاری با افغانستان تهیه و تدارک تجهیزات و اسلحه برای نیروهای دفاعی و امنیتی ملی این کشور را، ادامه میدهد.» در این توافق آمریکا ملزم به حفظ امنیت و کمک به تقویت امنیت پایدار است اما بهجای اجرایی کردن بندهای دیگر این ماده که با عنوان « توسعه و تقویت پایدار تواناییهای دفاعی و امنیتی افغانستان» نامیده شده فقط فروش سلاح را به دولت افغانستان دستور کار قرار داده و این کشور را میدوشد. البته کابل با ریاض یک تفاوت دارد. عربستان دلارهای نفتیاش موجب انعقاد قراردادهای عظیم تسلیحاتی شده ولی کابل به دلیل کمبود نفت نمیتواند سطح درخواستهای خود را افزایش دهد. برهمین اساس کابل در قبال دریافت تسلیحات مورد نیاز خود، معادن بکر و گرانقیمت افغانستان که متأسفانه بسیار هم ارزشمند است در اختیار دولت آمریکا قرار داده است و آمریکاییها با این قرارداد توانستند به معادن عظیم زیرزمینی افغانستان تسلط یابند.
افزایش حملات در کابل و شهرهای دیگر افغانستان نشاندهنده پایانِ رؤیاپردازی همکاری امنیتی کابل – واشنگتن است. این توافق حالا باید برای بار دیگر دستور کار مجلس و دولت مرکزی افغانستان قرار گیرد و با گذشت دو سال از اجرایی شدن بررسی مجدد شود. موضوعی که میتواند به چرایی ناامنیهای اخیر افغانستان پی برد و نتیجه آن را یافت. متأسفانه نخبگان افغانستانی همراه با پیماننامه نیز حالا پس از چند عملیات بزرگ تروریستی به این نتیجه رسیدند که این توافقنامه چیزی جز یک سند تحمیلی به کابل نبوده و هیچ پیوست امنیتی و سیاسی برای این کشور ندارند. به جز اینکه کابل را به برده سیاستهای منطقهای و امنیتی آمریکا تبدیل کند و جان شهروندان افغان را بگیرد. توافق کابل – واشنگتن بیش از آنکه یک رویداد امنیتی برای توسعه امنیت افغانستان باشد به یک توافق حمایتی برای فعالیت آزاد آمریکا در افغانستان تبدیل شده و به آمریکا اجازه داده چند پایگاه مهم جاسوسی و نظامی را در افغانستان برای اهداف گوناگون تأسیس کند. سال ۲۰۱۱ بود که خبر رهگیری و هدایت یک پهباد آمریکایی توسط نیروهای نظامی ایران خبرساز شد. پهپادی که از افغانستان برای شناسایی مناطق حساس ایران وارد آسمان هوایی کشورمان شد که با هوشمندی سیستم پدافند هوایی مهار و در تور پدافندی قرار گرفت.
چند هفته قبل آمریکاییها در توافق با چند کشور حاشیه شمالی دریای خزر کریدور جدیدی برای پروازهای خود پیدا کردند که فرصت مناسبی است تروریستهای تکفیری داعش در غرب آسیا را به افغانستان منتقل کنند. موضوعی که برخلاف مواد پیماننامه امنیتی کابل – واشنگتن و بیاهمیتی این توافق در سیاستگذاری آمریکا در منطقه افغانستان است. باید پذیرفت عمر این توافق به سر رسیده و هرچه سریعتر نیاز به بازبینی دارد./احمدمسروری