معاونت سيماي جمهوري اسلامي با شعار فرهنگ حسيني، بيداري اسلامي برنامه هاي متعددي را با پنج هدف كلان تدارك ديده است.
روابط عمومي رسانه ملي ؛ برجسته سازي نقش عاشورا در تحكيم و ارتقاء امربه معروف و نهي از منكر، تاكيد بر نماز به عنوان يكي از اهداف اصلي قيام امام حسين (ع)، معرفي جايگاه جوان در قيام عاشورا، معرفي ابعاد بيدارگرايانه قيام حسيني به عنوان الهام بخش قيام هاي مردمي منطقه، درس گرفتن از قيام امام حسين (ع)در شرايط دشوار مانند تحريم ها از محورهاي اصلي برنامه هاي سيما در اين ايام است .
شبكه يك سيما
شبكه يك سيما امسال محرم با شعار بررسي و تبيين غيرت ديني در قيام اباعبدالله الحسين(ع) با عزاداران كربلا همراه مي شود. به همين منظور معرفي عاشورا در انديشه هاي امام خميني(ره) از مسايلي است كه در برنامه هاي مختلف و با بهره گيري از نظرات كارشناسان علوم ديني به آن پرداخته مي شود.
بخشي از برنامه هاي شبكه يك بدين شرح است:
“اين شب ها” در جمع خانواده ايراني گروه معارف شبكه يك از چهارم محرم هر شب با برنامه زنده “اين شب ها” به جمع خانواده هاي ايراني مي پيوندد. در اين برنامه با حضور كارشناسان مختلف بيداري اسلامي در جهان عرب و ارتباط آن با قيام عاشوراي حسيني به بحث و بررسي گذاشته خواهد شد. تهيه كنندگي اين برنامه را قاسمي برعهده داشته و برآن است تا در اين برنامه به مبحث كمالات انساني اشاره اي داشته باشد.
“در امتداد غدير” نمايي از زندگي شيعيان زندگي شيعيان جهان در مستندي با عنوان “در امتداد غدير” به مدت 10 شب از شبكه يك سيما پخش مي شود. گروه مستند شبكه يك با بررسي زندگي شيعيان جهان در مستندي ساخته رضا برجي ديدگاه شيعي را از منظري متفاوت تحليل مي كند. اين مستند 30 دقيقه اي از دوم محرم ساعت 16:15 پخش مي شود.
سخنراني هاي عاشورايي
با هدف تبيين و تشريح مولفه هاي ايجاد بصيرت عاشورايي، نقش زنان عاشورايي، جايگاه عزت ديني و عفت در ترويج فرهنگ عاشورايي گروه معارف شبكه يك، اقدام به توليد سلسه سخنراني هايي با حضور استادان حوزه و دانشگاه كرده است. اين برنامه از دوم محرم به مدت 10 روز ساعت 10 صبح روي آنتن مي رود و در آن استاداني همچون حجج الاسلام قرائتي، فاطمي نيا، شهاب مرادي، صديقي، دكتر رجبي دواني و خانم علاسوند حضور دارند.
“به رنگ آفتاب” از محرم مي گويد “به رنگ آفتاب” كاري از گروه مستند شبكه يك به تهيه كنندگي هوشيار از دوم محرم پخش مي شود. در اين مستند برنامه ساز، به ارتقاي معنويت شيعيان و تاثير امام حسين(ع) در اين امر انديشيده است. نقش عاشورا در ادبيات سياسي دنيا، نقش عاشورا در دفاع از ميهن و.. از نكاتي است كه اين مستند بدنبال جوابي براي آن است.4 قسمت اول از مستند به رنگ آفتاب ساعت 20:10 و شش قسمت ديگر آن بعد از اذان مغرب پخش مي شود.
پلاك يك آمادگي تكايا و مساجد براي ايام عزاداري هاي محرم در سطح شهر در برنامه پلاك يك به تصوير كشيده مي شود.
سينمايي ها دست اندركاران شبكه ازعلاقمندان به فيلم هاي سينمايي و تله فيلم ها نيز غافل نبوده اند و اين دسته از بينندگان مي توانند سينمايي “مختارنامه “را سوم، چهارم و پنج آذرماه ساعت 22 به ترتيب با عناوين “كودكان آب”، “راه عاشقي” و “راز عاشقي” مشاهده كنند. همچنين تله فيلم هاي “تعبيرخواب”، “شيخ شريف” و “رقص روي يخ” سوم تا پنجم آذرماه از ساعت 15:30 پخش ميشود.
“تعبير خواب” يا دوراهي زندگي
“تعبيرخواب” به تهيه كنندگي ابراهيم رضايي با موضوع انتخاب راه خير يا شر و عواقب آن است. اين تله فيلم تمي اجتماعي و ديني داشته، قصه پليسي است كه زندگي خصوصي سختي دارد و در دوراهي انتخابي تعيين كننده قرارميگيرد.اين تله فيلم با مشاركت نيروي انتظامي (ناجي هنر) توليد شده است و در آن بازيگراني چون سيد شهاب‌الدين حسيني، حميد ابراهيمي، مهران نائل، رضا آشتياني و الهه حسيني حضور دارند.همچنين پيمان شيرخاني نويسنده، اشكان اشكاني تصويربردار وحسين بشاش ، صدابردار آن است.
“شيخ شريف” فيلم تلويزيوني “شيخ شريف” به كارگرداني اسماعيل فلاح پور و تهيه كنندگي محسن پيريايي محصولي از سيما فيلم است كه گذري كوتاه بر مبارزات شهيد قنوتي اولين روحاني هشت سال دفاع مقدس دارد. در اين فيلم بصورت مختصر به مبارزات اين شهيد در زمان طاغوت پرداخته و پس از آن به فعاليت هاي نامبرده در كمك به جنگ زدگان خرمشهر نگاهي داشته و به حضور وي در خرمشهر اشاره دارد.جعفر دهقان ، جلال سراج و شيوا خسرو مهردراين فيلم ازتوليدات سال جاري گروه مجموعه هاي تلويزيوني بازي كردهاند.
“رقص روي يخ” اين تله فيلم داستان جواني شهرستاني است كه با چند كارگر ديگر در كارگاه يخ سازي در حومه تهران كار ميكند. رحمان به دليل بيماري پدر در صدد تهيه پول و گرفتن دستمزد عقب افتاده است كه صاحب كارگاه وعده پرداخت پول پس از پايان عزاداري هاي محرم را مي دهد و تهديد مي كند در صورتي كه كار را بخوابانند دستمزد آنان را نمي دهد. رحمان كه سال هاست نذر دارد روزهاي تاسوعا و عاشورا در روستايشان سقايي كند بر سر دوراهي مي ماند و….اين فيلم را كامران مجيدي و مجيد اسماعيلي تهيه كرده اند و نويسنده آن محسن جسور است.
شبكه دو
شبكه دو سيما با ماموريت فرهنگسازي در سبك زندگي خانوادهها در ماه محرم با برنامههاي نمايشي متعدد علاوه بر همراهي عزاداران حسيني فرهنگ عاشورا را سرلوحه قرارداده است.برنامههاي نمايشي اين شبكه عبارتند از:
نقبي بر بدعت گذاري‌هاي نادرست در نوحه سرايي ايران برنامه 10 قسمتي “در سوگ سيد الشهدا ” كاري از گروه معارف شبكه دو سيما دهه نخست محرم روي آنتن مي رود.محمد تقي فاضلي اين خبر را اعلام كرد و گفت: اين ويژه برنامه كه در 10 قسمت 40 دقيقهاي توليد ميشود به عزاداري سالار شهيدان امام حسين (ع)ميپردازد.اين تهيه كننده با بيان اين كه بدعت گذاري‌هاي نادرست در نوحه سرايي امروز ايران ما را بر آن داشت كه به فكر توليد اين برنامه بيافتيم، افزود: متاسفانه در سال هاي گذشته اشاعه خرافات، تحريف تاريخ در اشعار نوحه و استفاده از موسيقي و ترانه‌هاي غربي توسط نوحه سرايان نوپا نگراني‌هاي بسياري را ايجاد كرده و سبب ناراحتي مراجع عظام شده است به همين دليل تصميم گرفتيم برنامه اي بسازيم كه به نوحه سرايي اصيل ايراني بپردازد و از قابليت لازم براي مطرح شدن به عنوان يك الگو در سطح جامعه برخوردار باشد.
تكيهدار قديمي در “يك تكه زمين” سالهاست شبكه‌هاي مختلف سيما آموخته‌اند در مناسبتهايي همچون محرم و رمضان خانوادهها گرد هم آمده و چاشني زندگيشان سريالهاي تلويزيوني است. امسال شبكه دوم سيما همچون سالهاي پيش مجموعه تلويزيوني “يك تكه زمين” را به نمايش ميگذارد.اين مجموعه روايتگر زندگي حاج حيدر معتمد محله و تكيهدار قديمي است كه شهرتش به لحاظ انصاف و عدالت در كار و اداره يك نانوايي سنگكي در محل زبانزد است. او امسال نيز با اشتياق در حال آماده سازي تكيه براي ايام محرم است و…
“آب، آب” و “عباس ميآيد” روي آنتن مي روند مستند “آب، آب” به تهيهكنندگي اسماعيل ابراهيميان و مستند “عباس ميآيد” به تهيهكنندگي مرتضي شهبازي دهه نخست محرم از شبكه دو سيما پخش ميشوند. اسماعيل ابراهيميان تهيه‌كننده اين مستند در زمينه اهداف ساخت اين مستند گفت: مستند “آب،آب” به سفارش گروه معارف شبكه دو سيما تهيه شده و روايتگر عطش و مصيبتي است كه بر كودكان كربلا رفته است. وي افزود: اين مستند 15 دقيقهاي سفرنامه دمشق است كه دو سال پيش تهيه و يك بار از شبكه دو سيما پخش شده است.
“روز از نو” رنگ محرم به خود ميگيرد
جنگ صبحگاهي “روز از نو” دهه اول محرم رنگ اين ماه را به خود ميگيرد. اين ويژه برنامه كه كاري از گروه اجتماعي شبكه دو سيماست و هر روز صبح ميهمان خانوادههاي ايراني است از اول محرم با پخش برنامههاي ويژه با عزاداران سالار شهدا همراه ميشود. در اين ويژه برنامه مخاطبان با زندگي 8 تن از پيرغلامان و هياتداران آشنا ميشوند. همچنين در بخش يكي بود يكي نبود اداب و رسوم مردم شهرها و روستاها بوسيله فيلم و عكس به نمايش درمي آيد.
“خانواده عزيز” برنامه “خانواده عزيز” كاري از گروه خانواده شبكه دو سيما سوم محرم به صورت مستقيم مراسم شيرخوارگان حسيني را از مصلاي بزرگ تهران پخش مي كند. اين برنامه را كامبيز زاهدي پور تهيه كنندگي مي كند.
معرفي مداحان با شش تايي آ همزمان با آغاز دهه محرم گروه نوجوان شبكه دو سيما 10 برنامه 30 دقيقه اي را به صورت زنده روي آنتن مي برد كه در آن علاقمندان با مداحان جوان آشنا مي شوند. اين برنامه را حامد جوادزاده تهيه مي كند.
“تكيه محل ما” از تكايا مي گويد “تكيه محل ما” نيز از برنامههاي تدارك ديده شده در گروه تامين برنامه شبكه دو سيماست. اين برنامه تصاويري از تكيه‌هاي محرم كه توسط مردم فرستاده ميشوند را به صورت ميان برنامههاي كوتاه نمايش مي‌دهد.
شبكه سه سيما
تبيين فريضه امر به معروف و نهي از منكر در قيام اباعبدالله حسين براي جوانان از محوري ترين رسالت هاي شبكه سه سيما به شمار مي رود برنامه سازان اين شبكه با توجه به اين هدف الهي در طول ايام سوگواري سالار شهيدان برنامه هاي متنوعي فراهم آورده اند. به منظور پاسخ به شبهات جوانان در مورد قيام عاشورا و عزاداري بر اهل بيت(ع) برنامه هاي متعدد از حضور كارشناسان علوم ديني استفاده خواهند كرد. حجج اسلام سيد مهدي ميرباقري، حسين انصاريان، عالي، رفيعي و طائب با حضور در برنامه هاي مختلف از مقاومت عاشورايي به عنوان تنها راه برون رفت از مشكلات فردي و اجتماعي و تبيين فرهنگ بسجي در پرتو قيام امام حسين(ع) سخن خواهند گفت.
مستند “جهان شهري‌ها” از مسلمانان جهان مي گويد دهه اول محرم بينندگان شبكه سه سيما شاهد مستندي با عنوان “جهان شهري‌ها ” خواهند بود، اين مستند كه با همت گروه فرهنگ و معارف اسلامي شبكه توليد شده است و هرشب ساعت 21:30 ميهمان خانه هاست. اين مجموعه مستند كه در خارج از كشورتوليد شده، به معرفي مسلمانان چند مليتي و فرامليتي مي پردازد مسلماناني كه هويت هاي فرهنگي وملي متكثر وگاه تركيبي دارند و درنقاط مختلفي ازجهان زندگي كرده اند، اماهمچنان هويت اسلامي بارزي داشته ودرجامعه پيرامون خودعناصر فعالي هستند.
“زمزمه عشق” به منظور تبيين نقش فرهنگ عاشورايي در تربيت شهداي انقلاب و دفاع مقدس “زمزمه عشق” هر روز در نوبت از شبكه سيما پخش مي شود. اين برنامه كه با كوشش سيد محمد حسيني و سيد هادي آشتياني تهيه شده است از اول محرم هر روز در ساعات13:30 ،17:30 و 22:15 روي آنتن مي رود. در اين برنامه مداحان اهل بيت عصمت و طهارت ، مانند ميرداماد، حداديان، سماواتي، هر روز در سه نوبت با بيان آثار مختلف قيام عاشورا به نوحه سرايي مي پردازند.
“مصباح” برنامه اي گفتگو محور گروه فرهنگ و معارف اسلامي در برنامه اي گفتگو محور در صدد است نسل جوان را با جريانات موثر در شكل گيري واقعه محرم 61 هجري قمري، از ابتداي بعثت پيامبر تا زمان واقعه عاشورا آشنا نمايد. در اين برنامه تاريخ اسلام و قيام عاشورا در گفتگو با كارشناسان مذهبي چون دكتر رجبي دواني وحجه الاسلام والمسلمين طائب بررسي مي شود. برنامه مصباح با اجراي حسن سلطاني و تهيه كنندگي علي اهرابي نيا از جمعه 26 آبان ماه هرشب ساعت 22:30 در 15 قسمت 70 دقيقه اي تقديم علاقمندان مي شود.
“در آستان خورشيد” ارتباط زنده با كربلا و پخش مناجات و ادعيه از اين حرم روحاني با همت پخش شبكه سه سيما هر روز ساعت 17:40 امكانپذير خواهد بود. با حضور كارشناساني چون سيد كاظم طباطبايي و … . قرائت زيارت وارث و ساير ادعيه از حرم مطهر امام حسين (ع) به طور زنده از بخش هاي ديگر برنامه است. پخش عزاداري تووريچ از كربلاي معلي بطور زنده از ويژه برنامه تاسوعا و عاشورا مي باشد. مهدي زماني بيدختي تهيه كننده برنامه از سيد كاظم طباطبايي دعوت كرده تا در اين برنامه به عنوان كارشناس برنامه آموزه هايي از قيام عاشورا را در اختيار بينندگان شبكه قرار دهد.همچنين پخش عزاداري تووريچ از كربلاي معلي بطور زنده از ويژه هاي اين برنامه در روزهاي تاسوعا و عاشورا خواهد بود.
سيره اهل بيت در “زلال سخن” تبيين نقش جوانان در گسترش فرهنگ حسيني از اهداف شبكه سه سيماست. مخاطبان اين شبكه مي توانند پاسخ بسياري از سوالات خود را در سخنراني هاي استادان و كارشناسان حوزه و دانشگاه دريافت نمايند. مبيني پور و سيد هادي آشتياني تهيه كنندگان برنامه “زلال سخن” در 26 برنامه سخنراني تلاش كرده اند به نياز پرسشگري جوانان در زمينه سيره امام حسين (ع)، بيان آثار مختلف قيام عاشورا و دلايل قيام حسين بن علي(ع) پاسخ دهند. سخنرانان بامدادي زلال سخن حجج اسلام سيد مهدي ميرباقري، سيد حميد ميرباقري، حسيني قمي، عالي، نظري منفرد و …هستند. همچنين اسامي سخنرانان پيش ازاذان ظهر حجج اسلام دكتر رفيعي و حسين انصاريان اعلام شده است.
“مثل باران” سعيد عباسي مجموعه “مثل باران” را در 10 قسمت 30 دقيقه اي روي آنتن شبكه سه سيما مي برد.وي در اين مجموعه مستند تلاش مي كند شاخصه روحاني شهدا، جانبازان و آزادگان هشت سال دفاع مقدس به تصوير درآورد.
خوبي ها و بدي ها در كربلا در پي كاروان عنوان برنامه اي از گروه فرهنگ و معارف اسلامي شبكه سه سيماست كه سيد افضل ميرلوحي آن را براي پخش در دهه اول محرم توليد كرده است.اين برنامه در 13 قسمت 40 دقيقه اي از جمعه 26 آبان ماه هر روز ساعت 16:30پخش مي شود. حسين تفنگدار نويسنده و كارگردان اين برنامه تلاش كرده تا با تحليل 13 شخصيت مثبت و منفي از واقعه كربلا اثرگذاري هريك را در اين واقعه تاريخي بررسي و تحليل نمايد. وي همچنين در اين برنامه از ديدگاه كارشناسان حوزه تاريخ اسلام چون دكتر معارف، استاد سيد مرتضي خاتمي، سيد كاظم طباطبايي، محمد بشارتي و …كمك گرفته است.
شبكه چهار
برنامه شبكه چهار سيما با رويكرد عبرت هاي عاشورا، دشمن شناسي و انحراف خواص در طول ايام عزداري سالار شهيدان حسين بن علي(ع) توليد و پخش مي شود.برنامه سازان اين شبكه با تبيين فرهنگ حسيني به عنوان راه كاري در مقابله با اسلام، ارائه مولفه هاي ايجاد بصيرت عاشورايي و نمايش تصويري از ويژگي هاي انسان كامل عاشورايي با مخاطبان اين شبكه همراه مي شوند.
“راسخون” مستندي از عاشقان حسين(ع) مجموعه 7 قسمتي “راسخون” به تهيه كنندگي محمدرضا دزفولي در ايام ماه محرم از شبكه چهار سيما پخش مي شود.اين مجموعه در 7 قسمت 30 دقيقه اي در گروه مستند تهيه شده است و هر قسمت با داستان و ساختار متفاوتي به موضوعات مرتبط با محرم مي پردازد.همچنين اين مستند در قالب پرتره در شهرهايي همچون اصفهان، اردبيل، قزوين، يزد و كرمان تهيه شده است.
“گفت و گوي تنهايي” گروه فيلم و نمايش شبكه چهار برنامه “گفت و گوي تنهايي” را اماده پخش كرده است.سري دوم “گفت و گوي تنهايي” در 13 قسمت 30 دقيقه اي ويژه ماه محرم تهيه مي شود. در سري جديد با برخي از مداحان اهل بيت عصمت و طهارت و هنرمندان در خصوص واقعه عاشورا گفت و گو مي شود.
بازخواني مقتل امام حسين(ع) در كشته اشكها اين برنامه در 13 قسمت 20 دقيقه اي بازخواني مقتل امام حسين(ع) است كه در قالب مستند بازسازي برگرفته از كتاب نفس المحموم از شيخ عباس قمي ساخته مي شود. بخش اصلي برنامه روايت مقتل خواني براساس اين كتاب است كه توسط بهرام زند اجرا مي شود. همچنين يك گروه تعزيه خوان متناسب با مقتل خوانده شده به اجراي تعزيه مي پردازند.
“هزار و يك شب” ادبيات عاشورايي برنامه “هزار و يك شب”در ايام محرم به موضوعات مرتبط با اين ايام مي پردازد. ادبيات عاشورايي، تحريف هاي عاشورا، عرفان عاشورايي و … از جمله موضوعاتي است كه با حضور كارشناسان مورد بررسي قرار مي گيرد. “هزار و يك شب” شنبه تا سه شنبه ساعت 23:15 از شبكه چهار سيما پخش مي شود.گروه فرهنگي و اجتماعي نيز برنامه هاي مختلفي همچون “واگويه” و “اردي بهشت” را براي پخش در نظر گرفته است.
“واگويه” هاي شبيه خواني در 4 قسمت 15 دقيقه اي درقالب پرده خواني و شبيه خواني وقايع عاشورا را باز گو مي كند. “واگويه” تلاش مي كند پرده خواني را كه يك هنر ميداني است در قالب تلويزيوني براي مخاطبان به نمايش دربياورد.در اين تغيير تصاوير پرده خواني هاي قديم كه توسط نقاشان برجسته نقاشي شده است به صورت متحرك در قالب تصوير به نمايش در مي آيد.در اين برنامه حادثه عاشورا از ابتداي سفر امام حسين (ع) تا شهادت ايشان توسط مرشد ميرزا علي روايت مي شود.
بهشت عاشورايي در “ارديبهشت” “برنامه ارديبهشت” با حضور كارشناسان در ماه محرم به موضوعات مرتبط با اين ايام مي پردازد. نقش زنان در واقعه عاشورا،تربيت ديني از نگاه امام حسين (ع)،زنان عاشورايي،فلسفه عاشورا از جمله موضوعاتي است كه در اين برنامه به انها پرداخته مي شود. معرفي كتاب هاي عاشورايي و پخش قسمت هايي از سريال مختار نامه و تحليل شخصيت زنان عاشورايي در اين سريال از ديگر بخش هاي برنامه است.اردي بهشت شنبه تا پنجشنبه ساعت 12:10 از شبكه چهار سيما پخش مي شود.
شبكه تهران
شبكه تهران در ايام محرم فرهنگ حسيني (ع) را به عنوان يگانه طريق خوشبخت زيستن ترويج مي كند.امر به معروف و نهي از منكر زمينه ساز اصلاح زندگي شهري در پرتو نهضت حسيني(ع) از مهمترين رسالت هاي اين شبكه استاني است.گروههاي برنامه ساز اين شبكه برنامه هايي را براي پخش محرم الحرام آماده كرده اند كه به شرح ذيل است.
“قرآن برني” ” قرآن برني” عنوان برنامه اي كه در 30 قسمت 10 دقيقه اي تهيه و توليد شده است. اين برنامه تبيين آياتي از قران كريم است كه امام حسين عليه السلام در مسير كربلا به آن استناد كردند. در برنامه 40 قسمتي نيز”ياران شيداي حسين” اصحاب و ياران نزديك امام حسين ( ع) به اختصار درمدت زمان 5 دقيقه به بينندگان معرفي مي شوند.
“شايد براي شما هم اتفاق بيفتد” مجموعه اپيزودي ” شايد براي شما هم اتفاق بيفتد” ويژه محرم در 10 قسمت 40 دقيقه اي ويژه محرم به كارگرداني احمد و محمود معظمي و تهيه كنندگي اكبر تحويليان تهيه و توليد شده است. اين مجموعه از روز سوم تا سيزدهم محرم پخش خواهد شد.
“گوي طلايي و رد پا” سوالات و دكور مسابقه”گوي طلايي و رد پا” نيز با حال و هواي ايام عزاداري سالار شهيدان طراحي و تنظيم شده است. همچنين؛ سوالات مسابقه پيامكي فيلم سينمايي شبانه شبكه نيز مناسب اين ايام طراحي شده است.
“دختران حوا” “دختران حوا” عنوان سريالي به كارگرداني حسين سهيلي زاده و تهيه كنندگي علي اكبر جناغي و عزيز عليزاده در ايام محرم پخش مي شود. اين مجموعه در 34 قسمت 30 دقيقه اي تهيه و توليد شده است و از 15 آبان ماه روزهاي زوج ساعت 19 روي آنتن مي رود.
“حج بي انتها” “حج بي انتها” روزشمار وقايع و رويداد محرم در 40 قسمت 2 دقيقه اي است كه ابتداي محرم الحرام تا اربعين حسيني بر روي آنتن مي رود. همچنين در طول اين ايام سخنراني هاي حجج اسلام سيد مهدي طباطبايي، رئيسي، ابوترابي، نقويان، فرحزاد و خانم آيت الهي از شبكه تهران پخش خواهد شد.