۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۱
بسم الله الرحمن الرحیم
حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَکیلُ؛ نِعْمَ الْمَوْلى وَ نِعْمَ النَّصیرُ
سلام و ادب و ارادت خدمت ملت نجیب ایران
در راستای کمک به دولت برای تنظیم و بهبود اقدامات اقتصادی که در پیش دارد نکاتی را عرض می‌کنم:
کمک به دولت صرفا به معنی توجیه اقدامات او نیست بلکه به معنی دیده‌بانی، رصد، پایش و رفع نقص در راستای تکمیل اقدامات دولت است.
نکته اول اینکه نباید نگاه تک‌بعدی به مسائل اقتصادی داشته باشیم؛ تصمیم دولت درباره حذف ارز ترجیحی، ظاهر اقتصادی اما تبعات گسترده اجتماعی دارد که باید به صورت جدی به آن توجه شود. به‌طوری که خط قرمز تصمیمات، تاب‌آوری معیشتِ مردمی باشد که سالیانی زیر فشار تحریم ناجوانمردانه، ظالمانه و سوءتدبیری‌های مسئولین، دچار صدمات جدی اقتصادی شده‌اند.
دولت باید پاسخ دهد آیا محاسبه دقیقی داشته که آزادسازی قیمت‌ها و حذف ارز ترجیحی چه تأثیری بر خط فقر، تورم انتظاری و قیمت سایر کالاها دارد؟ آیا اینها به دقت محاسبه شده و راه‌های جایگزین و تنظیم بازار پیش‌بینی شده است؟ آیا قیمت کالاهای اساسی که قرار است افزایش داشته باشد، روی سایر مایحتاج مردم تأثیری ندارد؟ آیا می‌خواهیم آنها را با دستور و دستورالعمل کنترل کنیم یا نیاز به سازوکار و تدبیر دارد؟
نمونه آن را در بحث حذف ارز ترجیحی آرد صنف و صنعت دیدیم که هم در تولید، هم در شبکه توزیع و مصرف و زنجیره محصولات حاصل از گندم اتفاقات نگران‌کننده‌ای را رقم زد. نان فانتزی، ساندویچ، شیرینی، شکلات، ماکارونی و اقلامی از این دست؛ تبعات و نگرانی‌هایی که برای مردم ایجاد کرد به عنوان یک نمونه باید مورد توجه قرار گیرد.
رهبر حکیم انقلاب مکررا تأکید کرده‌اند که هیچ تصمیمی نباید منجر به کوچک شدن سفره مردم شود.
یکی از علت‌هایی که برای حذف ارز ترجیحی گفته می‌شود، بحث مبارزه با قاچاق است بسیار خوب، البته ما قاچاق کالاهای دیگری را هم داریم، آیا خسارتی که از محل قاچاق بنزین، گازوئیل و دام مولد به کشور زده می‌شود، کم است؟ آیا فقط با افزایش قیمت می‌توان با قاچاق مقابله کرد؟ قیمت بنزین را افزایش دادیم، آیا قاچاق آن کنترل شد؟
آیا از طریق سامانه‌های هوشمند و سامانه جامع تجارت نباید قاچاق را کنترل کنیم؟ تا چقدر قیمت‌ها را باید افزایش دهیم؟ هرچقدر افزایش قیمت در حوزه جهانی داشتیم، قیمت‌های داخلی را هم باید افزایش دهیم؟
این دیگر قدرت خریدی برای مردم باقی نمی‌گذارد و این هنر نیست که هم جلوی قاچاق را بگیریم و هم مردم خودمان دیگر قدرت خرید نداشته باشند. از این رو باید تصمیمات، چندبعدی و چندجانبه باشد و همه بخش‌ها در آن دیده شود.
دولتمردان باید مراقب باشند با آمارها و اطلاعات مخدوش دچار اشتباهات محاسباتی نشوند.
یکی از موضوعات اصلی که می‌شنویم، تأثیر جنگ اوکراین در قیمت اقلام خوراکی است. بله جنگ تأثیر دارد اما این جنگ روی تولید گندم چقدر تأثیر داشته است؟
لطفا در سایت‌های معتبر جهانی جستجو کنید. تولید گندم کل دنیا در سال ۲۰۲۱، ۷۸۰ میلیون تن بوده است. سهم اوکراین ۳۳ میلیون تن بوده است. جنگی که در این کشور رخ داده، تنها حدود یک درصد تولید گندم در دنیا را کاهش داده است. تمام این بازی‌ها به خاطر یک درصد است؟! چرا آمار اشتباه می‌دهید؟
روسیه یکی از کشورهای بزرگ در حوزه تولید گندم است که سالانه ۷۵ میلیون تن تولید گندم دارد. اتفاقا الان زمینه مساعدی برای خرید گندم و آرد دارد.
روز گذشته رئیس سازمان توسعه و تجارت در کمیسیون صنایع و معادن اعلام کرد که با روسیه مذاکره کرده‌ایم و آنها آرد را قبل از گمرک ۲۰ درصد زیر قیمتی که آرد آزاد را به اصناف می‌دهیم به ما تحویل می‌دهند، پس چرا آمار غلط و اشتباه محاسباتی برای دولت ایجاد می‌کنید؟
نکته مهم دیگر ضرورت تنظیم بازار ارز است. در حال حاضر تکانه‌های اولیه آن را مشاهده می‌کنیم، لذا باید مراقبت کنیم تا ارز بازار آزاد افزایش پیدا نکند که مجدد دوگانگی به‌وجود بیاید و شوک قیمتی دیگری از این محل داشته باشیم.
عزم دولت برای مبارزه با رانت و فساد خوب است اما چرا جلوی رانت‌های صنایع بزرگ فولادی و معدنی را نمی‌گیریم؟ ۵ شرکت بزرگ در کشور داریم که به تنهایی ۲۵۰ هزار میلیارد تومان سود دارند که تقریبا معادل کسری بودجه دولت برای تأمین ارز کالاهای اساسی است.
ماشین دولت با چند فرمان و فرمانده به مقصد نمی‌رسد و باید مشخص شود فرمانده واحد، منسجم و مقتدر و مرکز فرماندهی و عقلانیت اقتصادی دولت کجاست؟