- پایگاه خبری تحلیلی احرارگیل - https://ahrargil.ir -

اختصاصی : تعزیه خوانی شام غریبان اهل بیت (ع) در بقعه متبرکه آقاسید نصیر کیا (ع) روستای کویه سفلی . رودسر

           

بقعه متبرکه آقاسید نصیر کیا از نوادگان امام موسی کاظم(ع)روستای کویه سفلی  از توابع بخش مرکزی  شهرستان رودسربا قدمتی بالغ بر 2قرن یکی از پرزائرترین بقاع گیلان است که.از قدیم الایام مورد اقبال مسلمانان منطقه قرارگرفته است .  در سالهای دور و هنگامی که دسترسی به شهر برای مردم روستا دشوار بود . جمعه بازار همراه با برگزاری آیین کشتی گیله مردی یکی از پر رونق ترین جاذبه های مردم منطقه بود .ساختمان  این امام زاده با پوششی سفالی و سقفی با چوبهای محلی و البته با قالب های هنری چشم هر بیننده وگردش گری را می نوازد . ساختمان قدیمی و کاه گلی آن بدلیل قدمت و بروز زلزله و دست درازی دزدان کند کار صدمات فراوان دید و بعد زلزله سال 1369 گیلان ، این بقعه نیز با کمک های مردمی و نذورات و توسط آهالی و مردم خیر منطقه، مورد بازسازی قرارگرفت. سقف و ستونهای قدیمی و بی بدیل آن توسط کارشنان محلی نگه داری شد و دیوار های گلی جایش را به سنگ های معدنی از نوع مرمر همراه با آیینه کاری داد. دخیل بستن به امام زاده از قدیم جزء سنت های مردم منطقه بوده و امروزه برگزاری سفره های نذری  و روضه های هفتگی نیز به آن اضافه شده که در دهه محرم برگزاری این سفره ها به اوج خود می رسد .

از آیین های سوگواری این بقعه متبرکه این است که سوم محرم هرسال مردم روستاهای اطراف برای علم بندی به کویه سفلی می آیند و مردم محل هم با تهیه غذا، شیرینی ، میوه و خرما در قالب ( مجموعه) آنان رابرسر گرفته و هنگام اذان مغرب خود را به پای امام زاده می رسانند و از میهمانان امام حسین (ع) پذیرایی می کنند . این پذیرایی در قدیم ها تا پایان محرم هر شب ادامه داشت ولی بعد پیروزی انقلاب و بویژه در سالهای اخیر جایش را به پذیرایی در روز عاشورا داد . شب و روز عاشورا در صحن مطهر آقاسید نصیر کیا حال و هوای دیگری حاکم است  دستجات عزاداری از اکثر روستاهای منطقه در شب عاشورا دیدنی است که معمولا با نوای: عزیزان قتل شاهان است امشب – حسین تا صبح مهمان است امشب . ویا : امشب شب قتل حسین، زاده زهراست  و نیز:  شب قتل است ای عزاداران عزاداری کنید ، خون دل جاری کنید و…. خود را وارد صحن امامزاده می بینند. از نکات قابل ذکر دیگر این است که  مسافران روستایی از سراسرایران اسلامی خود را به این روستا می رسانند . قمه زنی در شب و روز عاشورا یکی از برنامه های مردم  قدیم منطقه بود که بعد انقلاب با ترویج فرهنک ناب حسینی این نوع خود زنی ، جایش را به دشمن زنی داد . کرنی زنی  ویا نوای نی عزای پسر فاطمه (س) یکی دیگر از سنت های مراسمات شب عاشورای اباعبدالله است که روح زائرین را صیقل می دهد. ذبح گوسفد و گاو ازجمله سنت های حسنه مردمی است که طی یک سال نذر خود را در روز عاشورا و در جوار مرقد پاک آقاسید نصیر کیا ادا می کنند . از گوشت گاو و گوسفند های نذری برای زائرین ومجاورین غذا تهیه می شود . صبح عاشورا با نوای مرثیه خوانان محلی ، که قدیم ها از پیران مرثیه سرا استفاده می کردند، نغمه عزا عزا اندکی بعد از اذان صبح همراه با نی و بعضاً شیپور به آسمان بلند می شد و معمولاً هم این شعر خوانده می شد :. ماتم شاهان است آه زاری وای — عالم خون فشان است آه زاری وای و یا این نغمه متداول بود که : ای صبح صادق سر مزن چون صبح هجران است ، زهرا (س) پریشان است و…  بعد این نوا آنانی که شب را در صحن امام زاده و مسجد گذرانده بودند آرام آرام دسته سینه زنی تشکیل می دادند و پس از چند طواف دورحرم آقا سید نصیر(ع)  به سمت مرقد ببی حنفیه که فاصله ای حدود 2کیلومتری با بالامحله (جور کویه)  دارد روانه می شدند . خانم های پایین محله ( جیر کویه)  برنامه هرساله شان بود تا ازنیمه شب ، با جمع شدن در آن مزار از دسته عزاداری به صرف صبحانه پذیرایی کنند . شیر محلی ، تخم مرغ ،نان برنجی و حلوای گرم و دست پخت زنان عزادار روستا حال و هوای دیگری را به عزاداران حسینی تزریق می کرد . مراسمات  روز عاشورا در گذشته و حال نیززبان زد خاص و عام بود . اکثر روستاهای همجوار دستجات عزاداری شان را به این روستا می آوردند . به نوبت و هریک با شکلی خاص به عزاداری می پرداختند. امروزه این عزاداری ها ادامه دارد و مردم عزادار کویه سفلی هم با تهیه نهار ازاجتماع بی شمار عزاداران حسینی پذیرایی می کنند .

 اما مراسمات شب شام غریبان شهدای کربلا در صحن آقا سید نصیر کیا (ع) کویه سفلی کمی متفاوت تر از سایر مراسمات است .

زنان با هدیه چادر های حجاب خود (که پس از نذری یک ساله و نگهداری در صدوقچه ها) همراه با پارچه های سبز حسینی از چند شب قبل خیمه های عزا برپا می کنند . درشب شام غریبان گروه های تعزیه خوان  که از مدتها قبل با تمرین و ممارست خودرا مهیای برپایی مراسم ویژه تعزیه خوانی کرده  بودند ، آرام آرام وارد میدان می شوند . حالا دیگه برپایی این مراسم جزء سنت های حسنه و هرساله مردم منطقه شده است . عزادارانی که از شب عاشورا خود را به محل رسانده اند پس از بهره گیری از مراسمات روز عاشورا ، خود را آماده استفاده معنوی از این مراسم ویژه می کنند . اجتماع چند هزار نفری این مراسم مورد استقبال اهالی و هیئت های عزاداری سایر محل های همجوار قرارمی گیرد .  غروب که سر می رسد برخی دستجات عزاداری از روستاهای همجوار با خواندن نوای : شام غریبان حسین امشب است — ماتم طفلان حسین امشب است  ویا : پیامبر اشک ریزان است امشب ، علی سر در گریبان امشب . مگر امشب شب شام غریب است – که عالم اندر افغان است امشب و… خود را وارد صحن می کنند . سوره الرحمن قرآن که قرائت می شود ، فریاد یاحسین مردان و یا زهرای زنان عزادار دلها را آماده برپایی مراسم می کند  ، گروه تعزینه خوان  اندکی پس از اجرای تعزیه خوانی ویژه شب شام غریبان اهل بیت (ع) مراسم آتش زدن خیمه های برپاشده  را آغاز می کنند که حال و هوایی دیگر دارد . فریاد ، ضجه و آه حاضرین در این لحظه دل هر بیننده را آتش میزند و روح پرسشگرش را کربلایی می کند . پس از برپایی مراسمات ویژه ، زائرین و عزاداران به صرف شام در محوطه ی آقاسید نصیر(ع)  پذیرایی می شوند . پذیرایی این شب هم در نوع خود جالب توجه است.  آش نذری و غذای گرم ( برنج و خورشت قیمه) . با استفاده ازتاریکی شب ، صحن مملو از جمعیتی است که هر کدامشان غذایی را دردست گرفته ، ایستاده یا در گوشه ایی نشسته ، فرق نمی کند کی هستی ، از کجا آمده ای و چه مقامی داری ! همه مشغول صرف غذا هستند  صحنه ای بی ریا و دور از تجمل. این غذاهارا هرساله کسانی تهیه می کنند که طی یک سال حاجت روا شده اند و یا برخی شان در کسب فیض بیشتر با حسین ابن علی (ع) پیمان هرساله بسته اند و…

این خاطر ه ماندنی می شود تا سال دیگر و محرمی دیگر! التماس دعا